Brengt 2018 politisering van het sociaal domein?
Een tijdje geleden las ik in een vakblad voor de overheid dat sinds 2015 de decentralisaties binnen gemeenteraden behoorlijk politiek-neutraal waren verlopen. Enerzijds vond men door alle partijen heen dat er prioriteit moest worden gegeven aan de invoering en dat de wethouder daartoe ruimte moest krijgen. Anderzijds was het voor veel raadsleden nieuwe en ingewikkelde materie, waarbij het moeilijk was te bepalen waar de wezenlijk politieke keuzes zaten.
De vraag is of dat in 2018 zo blijft? Ik denk van niet. In verkiezingscampagnes merk ik er overigens nog niet veel van. Ook voor campagnestrategen zal het nog lastig zijn te weten waar Abraham de mosterd haalt. Echter, in de loop van het jaar kan de bewustwording anders worden, indien er financiële tekorten ontstaan.
Ontstaat er dan geldgebrek? Meer dan de afgelopen jaren is dat niet ondenkbaar. Hiervoor is een aantal redenen:
- De besparingen die bij de decentralisaties zijn doorgevoerd door het Rijk waren stapsgewijs en de korting begint nu echt door te wegen.
- Gemeenten hadden vaak decentralisatiepotjes gereserveerd, die zijn op.
- Een wethouder kan één keer naar de Raad met een slechte boodschap en de vraag om extra geld. Daarna wordt het lastig. Die ene keer is in veel gevallen verbruikt.
- Gemeenten trachten te besparen op zware zorg door inzet van meer preventie. Echter preventie betaalt zich later uit en op korte termijn zijn er dubbele kosten: de boeggolf.
Wanneer er dus in 2018 (grote) tekorten ontstaan, zullen die aangevuld moeten worden uit andere middelen. Bijvoorbeeld het onderhoud van de buitenruimte. En ja, zodra de dekking dus niet binnen het sociaal domein gevonden kan worden, het tekort groot is en mogelijk structureel, dan wordt de discussie politiek. Dan moeten er keuzes gemaakt worden die politieke lijnen volgen. Ja, dan wordt de discussie over het sociaal domein in 2018 opeens een stuk politieker!
Lees hier meer over kostenbeheersing in het sociaal domein.