Faire tarieven! Dat is waar menigeen om roept in het sociaal domein. Hoe mooi het ook klinkt, het is een illusie. We weten namelijk niet wat “fair” is en “de tarieven” bestaan ook niet.
Voor wie moeten de tarieven eerlijk zijn en wat is eerlijk? Eerlijk voor de gemeente en daarmee de belastingbetaler, zodat die zo min mogelijk geld kwijt is? Of bedoelen we eerlijk voor de zorgaanbieder, zodat die niet failliet gaat? In het ene geval wil je een lager tarief, in het andere juist een hoger.
Sommigen zeggen dat het fair is als aanbieder X niet te veel winst kan maken, bijvoorbeeld niet meer dan 5%. Maar hoe zit het dan als aanbieder Y slimmer werkt en daardoor 6% kan halen? Moet het tarief dan worden aangepast zodat X 4% gaat verdienen en Y op 5% komt? En hoe doe je dat met 30 aanbieders die allemaal een andere manier van werken hebben? Bovendien, is de winst een beloning voor het ondernemersrisico. Als je die maximeert op 5%, ga je dan ook het verlies maximeren op 5%? Dat zou namelijk wel consequent zijn.
Anderen zeggen dat iets fair is, als er in het tarief een opslag zit voor een aantal standaard dingen, bijvoorbeeld een vaste component voor reiskosten, voor loon en voor vastgoed. Wat doe je dan als iemand iets nieuws bedenkt en met een robot gaat werken, waardoor reiskosten en loon vervallen? Moet zijn tarief dan omlaag? De vraag wat eerlijk is, valt haast niet te beantwoorden.
Los van die eerlijkheidsvraag, kan ook moeilijk eenduidig over “de tarieven” worden gesproken. Ook hier geldt dat er veel nuances zijn. Ik heb meegewerkt aan het recent door de Jeugdautoriteit gepubliceerde Verdiepingsonderzoek stand financiële gezondheid jeugdhulpaanbieders en daarin hebben we een aantal van die kanttekeningen weergegeven (voor de liefhebbers: pagina 9). De definitie van een product verschilt vaak per gemeente en per aanbieder en dat geldt ook voor de onderliggende kostenstructuren. Daardoor is het heel lastig om in algemene zin over “de tarieven” te spreken.
Kortom, iedereen is voor eerlijk, daar kun je niet tegen zijn. Maar wat is eerlijk, voor wie en over welk product hebben we het? Het is net zo iets als mooi weer. Het is leuk om het te hebben, maar je kunt het niet voor iedereen regelen.
Meer lezen?
- Gemeente moet jeugdhulp lange termijn contracteren, maar krijgt korte termijn financiering…
- Na corona lumpsumbekostiging sociaal domein noodzaak
- Effect corona-crisis op financiën sociaal domein?
- Strategie en sturing in het sociaal domein
Of abonneer hier op de kwartaalnieuwsbrief.